Δίκαιη Μεταχείριση
Ίση αμοιβή
Σύμφωνα με τον Νόμο περί Ίσης Αμοιβής για Ίση Εργασία, κάθε εργοδότης πρέπει να παρέχει ίση αμοιβή σε άνδρες και γυναίκες για την ίδια εργασία ή για εργασία στην οποία αποδίδεται ίση αξία, ανεξάρτητα από το φύλο του εργαζομένου.
Εάν εφαρμόζεται ένα σύστημα επαγγελματικής κατάταξης για τον καθορισμό των αμοιβών, το σύστημα πρέπει να βασίζεται σε κοινά κριτήρια και για τους άνδρες και για τις γυναίκες εργαζομένους με τέτοιο τρόπο ώστε να καταργείται κάθε διάκριση λόγω φύλου. Η σύγκριση γίνεται αναφορικά με τους εργαζόμενους που έχουν απασχοληθεί στον ίδιο εργοδότη ή σε επιχειρήσεις που ελέγχονται από τον ίδιο εργοδότη κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ή των επόμενων δύο ετών.
Οποιοσδήποτε παραβαίνει εκ προθέσεως τις παραπάνω διατάξεις είναι ένοχος αδικήματος και τιμωρείται με πρόστιμο μέχρι τέσσερις χιλιάδες λίρες ή σε φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες ή και στις δύο ποινές.
πηγή: §5 & 24 του Νόμου περί Ίσης Αμοιβής μεταξύ Ανδρών και Γυναικών για την Ίδια Εργασία ή για Εργασία Ίσης Αξίας (177(Ι)/2002), όπως τροποποιήθηκε
Απαγόρευση των διακρίσεων
Η ισότητα είναι εγγυημένη βάσει του Νόμου του Συντάγματος για την Ίση Μεταχείριση Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και του Νόμου για την Ίση Μεταχείριση στην Απασχόληση και την Εργασία.
Σύμφωνα με το άρθρο 28 του Συντάγματος, «Όλοι είναι ίσοι ενώπιον του νόμου, της διοίκησης και της δικαιοσύνης και δικαιούνται να τυγχάνουν ίσης προστασίας και μεταχείρισης. Κάθε άτομο πρέπει να απολαμβάνει όλα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που προβλέπονται στο παρόν Σύνταγμα χωρίς οποιαδήποτε άμεση ή έμμεση διάκριση σε βάρος οποιουδήποτε προσώπου με βάση την κοινότητα, την φυλή, την θρησκεία, την γλώσσα, το φύλο, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων, εθνικής ή κοινωνικής καταγωγής, γέννησης, χρώματος, πλούτου, κοινωνικής τάξης, ή για οποιοδήποτε λόγο, εκτός αν υπάρχει ρητή διάταξη περί του αντιθέτου στο παρόν Σύνταγμα».
Ο νόμος απαγορεύει τόσο την άμεση όσο και την έμμεση διάκριση λόγω φύλου όσον αφορά την πρόσβαση στην απασχόληση, τις συνθήκες εργασίας, την προώθηση, την κατάρτιση και τον τερματισμό/συνταξιοδότηση. Η διάκριση λόγω φύλου σημαίνει κάθε άμεση ή έμμεση διάκριση, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής παρενόχλησης και οποιαδήποτε λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση με βάση την απόρριψη της εν λόγω συμπεριφοράς ή την υποταγή ή παρενόχληση, καθώς και οποιαδήποτε λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση γυναίκας λόγω εγκυμοσύνης, τοκετού, θηλασμού, μητρότητας ή ασθένειας που οφείλεται στην εγκυμοσύνη ή τον τοκετό, αλλά μη συμπεριλαμβανομένης της θετικής δράσης, καθώς και οποιαδήποτε οδηγία ή εντολή για διακρίσεις κατά προσώπων λόγω φύλου. Άνδρες και γυναίκες απολαμβάνουν ίσης μεταχείρισης σε σχέση με όλα τα θέματα που σχετίζονται με την απασχόληση και οποιαδήποτε διάκριση λόγω φύλου απαγορεύεται ιδίως σε σχέση με την οικογενειακή κατάσταση του ατόμου.
Ο Νόμος για την Ίση Μεταχείριση στην Απασχόληση και την Εργασία απαγορεύει τις διακρίσεις (άμεση διάκριση, έμμεση διάκριση, παρενόχληση ή εντολή για την εφαρμογή διακριτικής μεταχείρισης) για λόγους θρησκείας ή πεποιθήσεων, ηλικίας, σεξουαλικού προσανατολισμού, φυλετικής ή εθνικής καταγωγής σε όλα τα θέματα που σχετίζονται με την απασχόληση (πρόσβαση στην απασχόληση συμπεριλαμβανομένων των κριτηρίων επιλογής και των όρων πρόσληψης, πρόσβασης σε όλα τα επίπεδα της επαγγελματικής κατάρτισης και καθοδήγησης, εργασιακές συνθήκες συμπεριλαμβανομένων των όρων αμοιβής και απόλυσης και την ένταξη και συμμετοχή σε οργανώσεις εργαζομένων ή εργοδοτικές οργανώσεις).
Και οι δύο νόμοι κατά των διακρίσεων απαγορεύουν τις διακρίσεις για οποιονδήποτε από τους παραπάνω λόγους σε σχέση με την ιδιότητα του μέλους και τη συμμετοχή σε μια οργάνωση εργαζομένων ή εργοδοτών ή σε οποιαδήποτε οργάνωση τα μέλη της οποίας ασκούν ένα συγκεκριμένο επάγγελμα, συμπεριλαμβανομένων των πλεονεκτημάτων που χορηγούνται από παρόμοιες οργανώσεις.
Ο Νόμος περί Ατόμων με Αναπηρίες (τμήμα 5) απαγορεύει τις διακρίσεις λόγω αναπηρίας σε όλα τα θέματα που σχετίζονται με την απασχόληση.
Πηγή: §28 του Συντάγματος της Κύπρου, 1960 (όπως τροποποιήθηκε για τελευταία φορά το 2013), Νόμος περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και την Επαγγελματική Κατάρτιση (205(Ι)/2002), όπως τροποποιήθηκε, Νόμος περί Ίσης Μεταχείρισης στην Απασχόληση και την Εργασία (58(Ι)/2004), όπως τροποποιήθηκε, Νόμος περί Ατόμων με Αναπηρίες του 2000 (127(Ι)/2000), όπως τροποποιήθηκε
Ίση μεταχείριση των γυναικών στην εργασία
Η ίση μεταχείριση των εργαζομένων γυναικών στο χώρο εργασίας είναι εγγυημένη από το Σύνταγμα και τους νόμους για την καταπολέμηση των διακρίσεων.
Σύμφωνα με το άρθρο 25 του Συντάγματος, κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να ασκεί οποιοδήποτε επάγγελμα ή να επιδίδεται σε οποιαδήποτε απασχόληση, εμπόριο ή επιχείρηση. Η άσκηση του δικαιώματος αυτού μπορεί να υπόκειται σε διατυπώσεις, όρους ή περιορισμούς όπως προβλέπονται από τον νόμο και σχετίζονται αποκλειστικά με τα προσόντα που συνήθως απαιτούνται για την άσκηση οποιουδήποτε επαγγέλματος ή είναι αναγκαία μόνο για το συμφέρον της ασφάλειας της Δημοκρατίας ή της συνταγματικής τάξης ή τη δημόσια ασφάλεια ή τη δημόσια τάξη ή τη δημόσια υγεία ή τα δημόσια ήθη ή για την προστασία των δικαιωμάτων και των ελευθεριών που το παρόν Σύνταγμα εγγυάται σε οποιοδήποτε πρόσωπο ή το δημόσιο συμφέρον: Νοείται ότι τέτοιες διατυπώσεις, όροι ή περιορισμοί που ισχυρίζονται ότι είναι προς το δημόσιο συμφέρον θα πρέπει να αναφέρονται σε νόμο, αν παρόμοια διατύπωση, όρος ή περιορισμός είναι αντίθετα προς τα συμφέροντα της Κοινότητας.
Ο Νόμος περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση προβλέπει στο Παράρτημα ορισμένες εξαιρέσεις για επιχειρηματικές δραστηριότητες όπου δεν μπορεί να διατηρηθεί λεγόμενη ισότητα. Οι δραστηριότητες αυτές περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, απασχόληση σε θέσεις καλλιτεχνικών εκδηλώσεων όπου η πλήρωση της θέσης με άτομο του αντίθετου φύλου θα μπορούσε να προκαλέσει μια σημαντική διαφορά ως προς τη φύση της θέσης, απασχόληση ανδρών σε θέσεις φρουρών στις γυναικείες φυλακές και αντίστροφα, καθώς και η απασχόληση γυναικών σε υπόγειες εργασίες και τα ορυχεία.
Πηγή: §25 του Συντάγματος της Κύπρου, 1960 (όπως τροποποιήθηκε για τελευταία φορά το 2013), Νόμος περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και την Επαγγελματική Κατάρτιση (Νόμος 205(Ι)/2002), όπως τροποποιήθηκε, Νόμος περί Ίσης Μεταχείρισης στην Απασχόληση και την Εργασία (58(Ι)/2004), όπως τροποποιήθηκε
Οι κανονισμοί σχετικά με τη δίκαιη μεταχείριση στην εργασία
- Νόμου περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και την Επαγγελματική Κατάρτιση (Νόμος 205(Ι)/2002), όπως τροποποιήθηκε / Act on Equal Treatment of Men and Women in Employment and Vocational Training (205(I)/2002), as amended
- Συντάγματος της Κύπρου, 1960 (όπως τροποποιήθηκε για τελευταία φορά το 2013) / Constitution of Cyprus, 1960 (last amended in 2013)
- Νόμος περί Ίσης Μεταχείρισης στην Απασχόληση και την Εργασία (58(Ι)/2004), όπως τροποποιήθηκε / Act on Equal Treatment in Employment and Occupation (58 (I)/2004), as amended
- Νόμου περί Ίσης Αμοιβής μεταξύ Ανδρών και Γυναικών για την Ίδια Εργασία ή για Εργασία Ίσης Αξίας (177(Ι)/2002), όπως τροποποιήθηκε / Act on Equal Pay between Men and Women for the Same Work or for Work of Equal Value (177(I)/2002), as amended